Badacz i odkrywca w przedszkolu - propozycje zajęć tematycznych
Cele ogólne:
- Podniesienie, jakości pracy przedszkola w zakresie stosowania nowoczesnych metod z elementami doświadczeń, eksperymentów.
- Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie dziecięcej ciekawości i aktywności.
- Stwarzanie warunków do doświadczalnego odkrywania otaczającego świata.
- Zapoznanie dzieci z nowymi pojęciami z zakresu nauk przyrodniczych i technicznych.
- Wspomaganie rozwoju umysłowego poprzez czynnościowe nauczanie matematyki w różnych formach aktywności poznawczej dzieci w wieku przedszkolnym.
- Rozbudzenie ciekawości otaczającego świata, oraz nauczenie dzieci prowadzenia obserwacji i wyciągnięcie wniosków z doświadczeń i eksperymentów.
Metody: zabawowo-twórcza, zadaniowa, projektów, projektowania sytuacji edukacyjnych, warsztatowa, doświadczalna z elementami eksperymentu.
Formy: indywidualna, grupowa, zbiorowa, zespołowa.
Środki dydaktyczne: lupy, materiał przyrodniczy, materiał plastyczno-konstrukcyjny, zestawy do doświadczeń, narzędzia, przyrządy potrzebne do wykonania doświadczeń, zakraplacze, strzykawki, barwniki sztuczne i naturalne, szalki, zlewki, torebki strunowe, miski gospodarcze, ręczniki papierowe, bibuła, krepina, plastikowe tacki jednorazowe, kubki plastikowe 0,2 i 0,5 l, kolby laboratoryjne, szkolane butelki, słoiki, szmatki.
Miesiąc: IX
Tworzenie laboratorium
Zbieranie przy współpracy z rodzicami narzędzi potrzebnych do realizacji programu, gromadzenie różnych artykułów laboratoryjnych. Opracowanie z dziećmi kodeksu eksperymentatora - badacza. Omówienie podstawowych zasad obowiązujących na zajęciach. Ustalenie zasad bezpieczeństwa.
Miesiąc: X
Sprytne ołówki
Przydadzą się:
• naostrzone ołówki lub kredki (2-3 sztuki na osobę)
• miski z wodą (jedna na 5-6 osób)
• kubek lub zlewka do nalewania wody
• woreczki strunowe
• szmatki
Krok po kroku:
- Do woreczka nalewamy wodę, najlepiej z pomocą dzieci, używając kubka lub zlewki.
- Jedna osoba, najlepiej opiekun, trzyma woreczek nad miską.
- Uczestnicy kolejno przebijają go swoimi ołówkami.
- Na koniec liczymy ołówki, które udało nam się umieścić w worku i ostrożnie wyjmujemy je - nad miską.
- Stworzenie kącika badacza.
Miesiąc: XI
Woda wędrowniczka
Przydadzą się:
• miska z wodą
• przeźroczyste kubeczki lub słoiczki (najlepiej jeden dla każdego)
• materiały, na których będziemy obserwować wędrówkę wody np. sznurki, wełna, paski
szmatek i tkanin, woreczki foliowe, folia aluminiowa
Krok po kroku:
- Każde dziecko otrzymuje swój kubeczek lub słoiczek. Dzieci pracują w parach.
- Każda para otrzymuje jeden rodzaj materiału do zbadania.
Kubeczki ustawiamy na stoliku obok siebie, w odległości kilku centymetrów. - Do jednego z dwóch naczyń wlewamy odrobinę wody - tak, by zakrywała dno.
- Jeden koniec wybranego materiały wkładamy do jednego naczynia, a drugi do drugiego tak, aby końce dotykały dna.
- Obserwujemy wspólnie zachowanie poszczególnych materiałów.
Warto, aby dzieci miały możliwość obserwować również eksperymenty innych par i samodzielnie je porównywać.
Miesiąc: XII
Magiczne gwiazdki
Przydadzą się:
• miska z wodą (1 na 5-6 osób)
• nożyczki (1 na osobę)
• talerz lub tacka na ścinki
• pocięte szablony gwiazdek
Krok po kroku:
- Przygotowujemy szablony gwiazdek - równą liczbie dzieci (szablon można wydrukować, odrysować lub stworzyć własny - na papierze biurowym).
- Gwiazdki wycinamy – najlepiej wspólnie z dziećmi, każdy swoją.
Ścinki odkładamy na tackę. - Rogi gwiazdek składamy do środka.
- Złożone gwiazdki kładziemy na dłoni, rożkami do góry.
Delikatnym ruchem wsuwamy je na powierzchnię wody, wszyscy jednocześnie. Obserwujemy przez chwilę.
Miesiąc: I
Czarodziejskie karteczki
Przydadzą się:
• probówki, plastikowe kubki lub małe słoiczki (1 na 5-6 osób)
• miski (1 na 5-6 osób)
• kubek lub zlewka
• kartoniki (2-3 sztuki na osobę) - np. pocięty brystol
• szmatki
Krok po kroku:
- Do probówki lub kubka nalewamy wodę - za pomocą zlewki lub drugiego kubka - tak, by uzyskać menisk wypukły (tyle, że więcej się nie zmieści).
- Probówkę zakrywamy kartonikiem.
- Delikatnie przytrzymując kartonik obracamy probówkę do góry dnem.
- Ważne, aby robić to nad miską.
Miesiąc: II
Pływające spinacze
Przydadzą się:
• spinacze biurowe (2-3 opakowania po 100 szt.)
• miski z wodą (1 na 5-6 osób)
• plastikowe kubeczki
• tacki lub talerzyki jednorazowe
• szmatki
Krok po kroku:
- Każdy uczestnik otrzymuje swoją tackę i kubeczek. W zasięgu ręki ma tackę ze spinaczami (może być 1 na kilka osób).
Kubeczek ustawiamy na tacce. - Do kubeczka wlewamy wodę - za pomocą drugiego naczynia - tyle, że więcej się nie zmieści.
- Układamy spinacze na powierzchni wody - zaczynając od brzegu kubeczka, wsuwamy je na powierzchnię wody.
Miesiąc: III
Uciekający brokat
Przydadzą się:
• brokat sypki
• talerzyki jednorazowe lub tacki
• płyn do mycia naczyń na tackach lub w miseczkach
• słomki
Krok po kroku:
- Każdy uczestnik otrzymuje swój talerzyk i słomkę. W zasięgu ręki ma miseczkę z płynem do naczyń.
- Na talerzyk nalewamy wodę - tyle, aby zakryła dno.
- Powierzchnię wody posypujemy brokatem.
- Dzieci trzymają słomki w dłoniach. Na nasz sygnał zanurzają je w płynie do naczyń, a następnie - dotykają nimi brokatu.
- Na zakończenie możemy wspólnie z dziećmi zrobić bańki mydlane.
- Wystarczy, aby wdmuchiwały powietrze do płynu, który mają na talerzykach.
Barwniki do eksperymentów
Przydadzą się:
• paski kolorowej krepy
• szklane naczynia
• ciepła woda
Krok po kroku:
- Krepę umieszczamy w naczyniu i zalewamy ciepłą wodą. Po chwili barwnik jest już gotowy. Warto przygotować większą ilość w słoiczku i zakręcić. Dzięki temu posłuży nam na kilka warsztatów.
Miesiąc: IV
Kolorowa piana
Przydadzą się:
• miska z wodą
• plastikowe kubki i tacki (1 na osobę lub parę)
• strzykawki lub zakraplacze (1 na osobę)
• barwniki
• pianka do golenia (1-2 na grupę)
Krok po kroku:
- Kubek stawiamy na tacce.
- Nalewamy do niego wodę (ok. ½ kubka).
- Dodajemy porcję pianki do golenia.
- Strzykawką lub zakraplaczem dodajemy kolorowe barwniki.
- Obserwujemy wędrówkę kolorowych kropli.
Miesiąc: V
Perełki w oleju
Przydadzą się:
• miska z wodą
• plastikowe kubki i tacki (1 na osobę lub parę)
• strzykawki lub zakraplacze (1 na osobę)
• barwniki
• olej (1 na grupę)
Krok po kroku:
- Kubek stawiamy na tacce.
- Nalewamy do niego wodę (ok. ¾ kubka).
- Dodajemy warstwę oleju (ok. 2 cm)
- Strzykawką lub zakraplaczem dodajemy kolorowe barwniki.
- Obserwujemy jak kształtują się kolorowe perełki i w jaki sposób się przemieszczają.
Rosnąca piana
Przydadzą się:
• miska z wodą
• plastikowe kubeczki (1 na 2-3 osoby)
• probówki lub małe słoiczki z nakrętką (1 na osobę lub na parę)
• tacki
• zakraplacze lub strzykawki
• drożdże (1 opakowanie na ok. 8 osób - ilość orientacyjna)
• woda utleniona (1 op. na 4-5 osób - ilość orientacyjna)
• płyn do mycia naczyń
Krok po kroku:
- Rozrabiamy drożdże z wodą. Możemy przygotować je wcześniej w zbiorczym naczyniu lub razem z dziećmi - w kubeczkach (dzieci mogą to zrobić w parach).
- Kubeczek z drożdżami jest potrzebny na każde 2-3 osoby.
- Do probówki nalewamy wodę utlenioną (ok. 10-15 ml) i płyn do mycia naczyń (ok. 1 łyżeczki).
- Zakręcamy i ostrożnie mieszamy.
- Po odkręceniu dodajemy rozwodnione drożdże - najlepiej zakraplaczem albo strzykawką - kilka porcji, zdecydowanym ruchem.
- Po chwili piana zacznie rosnąć - można oczywiście dodawać kolejne porcje drożdży, a nawet barwnika, aby uzyskać jeszcze ciekawsze efekty.
Miesiąc: VI
Kolorowe wulkany
Przydadzą się:
• ocet (1-2 butelki)
• soda (2-4 opakowania)
• zlewki, kolbki laboratoryjne lub słoiki i szklane butelki o różnych kształtach
• opcjonalnie - barwniki, płyn do mycia naczyń
Krok po kroku:
- Szklane naczynia ustawiamy na tackach.
- Nalewamy do nich ocet (1/5 - 1/3 objętości).
- Odliczamy razem z dziećmi i dodajemy sodę (1 kopiastą łyżeczkę do każdego z naczyń) i obserwujemy kipiący wulkan.
- Do naczyń warto dodawać barwniki - przy każdym powtórzeniu tego eksperymentu inny. W ten sposób możemy ćwiczyć z dziećmi jak mieszają się kolory.
- Warto dodać też dodatkowy składnik, np. płyn do naczyń, mleko, syrop owocowy i porównać efekty - w czym piany są do siebie podobne, a czym się różnią przy
- poszczególnych wariantach?
Autor: Krystyna Madera