Czym jest Porozumienie bez Przemocy?
Porozumienie bez Przemocy to sposób życia. To podejście nie tylko do dzieci, choć najczęściej to w ich kontekście mówi się o nim. To podejście w ogóle do otaczającego nas świata. Jest oparte na wzajemnym szacunku i empatii. Polega na komunikacji potrzeb i nazywaniu uczuć, w której przyczyniamy się do poprawy jakości życia, swojego i innych. Jest podejściem bez oceniania czy etykietowania rozmówcy i opiera się na obserwacji i faktach.
Porozumienie bez Przemocy zakłada, aby komunikat był zbudowany z czterech kroków:
• obserwacja,
• nazwanie uczucia,
• nazwanie potrzeby,
• wyrażanie prośby.
Są to elementy potrzebne do pełnego usłyszenia się przez obie strony. Zakładamy, że za każdym zachowaniem ludzkim stoją potrzeby – zaspokojone lub niezaspokojone. Np. jeśli dziecko popchnęło drugie dziecko to nie nazwiemy go niegrzecznym, a poszukamy co się takiego trudnego dzieje, że to dziecko popycha – może to być chęć nawiązania kontaktu, może to być odreagowanie jakiejś innej sytuacji, może to być zmęczenie, może to być dostymulowanie się sensoryczne, może to być coś zupełnie innego.
A na czym polega to nie ocenianie?
To mówienie o jakiejś sytuacji w taki sposób, jaki zarejestrowałaby to kamera – czyli widzenie faktami. Zamiast „jesteś bałaganiarzem” powiemy „widzę klocki na dywanie” zamiast „jesteś leniem” powiemy „widzę, że potrzebujesz odpoczynku i wybierasz teraz leżenie na kanapie”. Za tym komunikatem możemy wyrazić prośbę o to, by klocki były odłożone na swoje miejsce.
Porozumienie bez Przemocy to też asertywna odmowa. To zadbanie o swoje granice poprzez wyrażanie ich i trwanie przy nich. Dziecku może nie spodobać się nasza decyzja w sprawie nie kupienia mu zabawki, ale my nadal jej nie kupujemy. Możemy zaopiekować frustrację dziecka z powodu naszej odmowy, ale wciąż nie kupujemy zabawki. I możemy to zrobić w bardzo empatyczny sposób – „bardzo chciałeś, żebym Ci kupiła tę zabawkę. Zezłościłeś się aż tak, że położyłeś się na podłodze i krzyczałeś. Widzę, jak bardzo chciałbyś ją teraz mieć. Jednocześnie ja nie chcę jej kupować. Słyszę, że trudno Ci z moją decyzją”.
W Porozumieniu bez Przemocy piękne jest to, że możemy w podobny empatyczny sposób patrzeć też na innych dorosłych ludzi i w ich zachowaniach szukać ich zaspokojonych i niezaspokojonych potrzeb.
Autor: Kasia Skóra