Harmonijny rozwój dziecka - czyli jaki?
Zarówno rodzice, jak i przedszkola starają się zapewnić warunki do harmonijnego rozwoju dziecka. Jednocześnie na opiekunach często wywiera się presję, by maluchy były stymulowane do jak najszybszego opanowania różnych umiejętności. Harmonijny rozwój dziecka - czyli jaki? I jak wybrać przedszkole, by dziecko miało zapewnione warunki do harmonijnego rozwoju? Na te i kilka innych pytań odpowiadamy w poniższym artykule.
Harmonijnie - czyli właściwie jak?
Słowo harmonijny może mieć wiele synonimów, m.in. spokojny, podobny, równoległy. W odniesieniu do rozwoju dziecka ten ostatni termin jest najbardziej adekwatny.
Harmonijny rozwój to taki, kiedy wszystkie sfery rozwojowe są na tym samym poziomie, rozwijają się równocześnie. Pod uwagę bierze się m.in.:
- rozwój fizyczny (np. wysokość i masa ciała; funkcjonowanie poszczególnych narządów),
- rozwój motoryczny (np. zdolności manualne; umiejętność chodzenia, biegania),
- rozwój psychiczny (np. zdolności poznawcze),
- rozwój społeczny,
- rozwój emocjonalny.
Obserwacja dziecka a skale rozwoju
By stwierdzić, czy dziecko harmonijnie się rozwija, ważna jest obserwacja. Umiejętności zdobywane przez malucha można porównywać do skali rozwojowych. Są to dane mówiące o tym, w jakim terminie 50% dzieci z badanej populacji opanowało daną umiejętność.
Warto jednak pamiętać, że podane w skalach terminy są uśrednione. Nie są to terminy graniczne. Drobne odejścia od normy nie powinny być powodem do natychmiastowego szukania pomocy u specjalisty. Dlaczego?
Tempo rozwoju
Każde dziecko ma indywidualne tempo rozwoju. To, że jest ono wolniejsze, nie znaczy, że nie jest harmonijne.
Na tempo rozwoju wpływają czynniki wewnętrzne (np. uwarunkowanie genetyczne, stymulacja hormonów) i zewnętrzne (środowisko, w jakim wychowuje się dziecko - w tym jakość relacji z opiekunami i rytm dnia).
Wpływ rodziców
Nie tylko obecność rodziców, ale też jakość relacji z nim mają ogromny wpływ na rozwój dziecka. Kontakt z rodzicami ma przede wszystkim wpływ na rozwój psychiczny i emocjonalny, ale oddziałuje też na inne sfery:
- Stosunek rodziców do emocji dziecka ma wpływ na ich samopoczucie oraz budowanie obrazu samego siebie (np.: poczucia własnej wartości, rozwój tożsamości, wizerunku swojego ciała). Od mamy i taty dziecko uczy się też świadomości swoich uczuć oraz sposobów ich wyrażania.
- Reakcje rodziców na zachowania dziecka w sytuacjach stresujących wpływają na rozwój jego ośrodków mózgowych. Przykładowo: brak wsparcia ze strony rodziców w stresujących sytuacjach może sprawić, że ośrodki przestają funkcjonować prawidłowo. W efekcie w przyszłości dziecko może reagować zbyt silnie na niewielkie stresory. Zobacz też: Jak pomóc dziecku w walce ze stresem?
- Maluch od rodziców uczy się postaw i zachowań - to samo tyczy się nastawienia do aktywności fizycznych czy ogólnego stylu życia. Tym samym zła dieta, zniechęcanie do zabaw na świeżym powietrzu, ograniczanie możliwości ruchu negatywnie wpływają na rozwój fizyczny dziecka. Przeczytaj: Kiedy przedszkolak ma nadwagę
- Również od rodziców dzieci uczą się podejścia do drugiego człowieka. Maluch obserwuje, jak mama i tata reagują na potrzeby i emocje innych. W przyszłości będą powielać ich zachowanie.
Wpływ przedszkola
Przedszkole też ma wpływ na to, czy dziecko będzie się harmonijnie rozwijać. W końcu to tam maluch spędza kilka godzin dziennie, przez pięć dni w tygodniu! Nie tylko kompetencje opiekunek mają tu znaczenie, ale też plan dnia i metody wykorzystywane do prowadzenia zajęć.
Jesteś dopiero przed wyborem przedszkola? Chcesz, żeby placówka zapewniała harmonijny rozwój Twojego dziecka? Oto, na co musisz zwrócic uwagę.
Harmonijny rozwój dziecka w przedszkolu
- Przedszkole ma atrakcyjną lokalizację - nie tylko pozwala na łatwy dojazd do domu, ale też znajduje się w pobliżu miejsca odpowiedniego na spacery, bieganie, zabawy. Ruch jest ważnym elementem dla rozwoju dziecka - wbrew pozorom ma znaczenie również dla rozwoju intelektualnego!
- Warunki lokalowe są dostosowane do potrzeb dzieci. Nie chodzi tylko o spełnienie wymogów bezpieczeństwa. W salach komfortowo można prowadzić zarówno zajęcia dla dzieci, jak i jest miejsce na zabawę.
- Przedszkole proponuje zdrową dietę dla maluchów. Na harmonijny rozwój dziecka wpływa też to, co spożywa - upewnij się, że w placówce podawane są wartościowe posiłki!
- Plan dnia jest tak skonstruowany, że dziecko ma czas zarówno na naukę, zabawę, jak i odpoczynek. Ważny jest nie tylko program, który będzie korelował z Twoimi przekonaniami (np. uczył dziecka w szacunku do natury, obcowania z językami albo rozwijał zdolności artystyczne). Podstawową potrzebą kilkulatków jest zabawa - przedszkole musi to uwzględnić w planie dnia.
Na co jeszcze zwrócić uwagę przy wyborze przedszkola?