Magia teatru w przedszkolu
„Dzieci mają wręcz cudowną moc, aby zmieniać się we wszystko w co tylko zapragną.”
Jean Cocteau
Dziecko w wieku przedszkolnym wykazuje naturalną potrzebę wyrażania się w różnych formach ekspresji, na przykład: w śpiewie, mowie, geście, ruchu. Dobrym sposobem na umożliwienie mu wyrażania siebie są zajęcia teatralne w przedszkolu. Prowadząc koło teatralne, mogłam się o tym przekonać na „własnej skórze”. Teatr daje dziecku możliwość rozwijania się w wielu płaszczyznach. Zabawy w teatr wywierają duży wpływ na postawy moralne dzieci, kształtują osobowość, rozładowują nagromadzone emocję oraz wyostrzają wszystkie zmysły dziecka.
W swojej pracy w przedszkolu staram się wykorzystywać różne formy teatralne, co moim zdaniem sprawdza się bardzo dobrze. Nie ograniczam się tylko do teatru żywego aktora, staram się na nowo odkrywać kiedyś popularne a dziś chyba trochę zapomniane teatrzyki cieni, kukiełki czy teatrzyki supełkowe, korzystam również z teatrzyków Froeblowskich. Dobrą formą są również przestawienia baletowe czy muzyczne, gdzie dziecko nie chcąc lub nie potrafiąc czasem wyrazić czegoś słowami zrobi to poprzez ruch i taniec.
W czasie, kiedy zalewają nas tandetne, łatwo dostępne, „nowoczesne” zabawki, z chińskich marketów, zanika inwencja twórcza dziecka. „Coraz więcej atrakcji służy jedynie dziecku – widzowi, a nie dziecku – współtwórcy, czyniąc z niego jedynie biernego odbiorcę” ( M. Kownacka „Teatrzyk supełków”, Warszawa, 1970, s.5). Dziecko jest przecież w stanie samemu wykonać lalki i samochody czy kukiełki do teatrzyku. Wystarczy kawałek szmatki, czy niepotrzebne pudełka, rolki po papierze, kawałki włóczek, guziczki, koraliki itp. Są one o wiele ciekawsze niż te gotowe, bo zostały zrobione samodzielnie, stworzone przez dziecko. Twórczy udział w zajęciach i realizacji pomysłów pomaga również kształtować osobowość młodego człowieka.
Teatrzyki można wykorzystywać na zajęciach. Stanowią one doskonałe ich uzupełnienie, ponieważ u dzieci w okresie przedszkolnym szczególne znaczenie w procesie uczenia się ma przedstawienie obrazowe. „Wyłączne operowanie materiałem słownym okazuje się mało skuteczne. Wiąże się to prawdopodobnie z małym doświadczeniem dzieci – z faktem, że wielu sytuacji opisywanych słownie nie potrafią sobie wyobrazić, a myślenie ich ma charakter konkretnie – obrazowy. Pojęcia abstrakcyjne nie są w tym wieku jeszcze dostępne” (Z. Włodarski, A. Matczak, „Wprowadzenie do psychologii”, Warszawa 1996, s.89). Dlatego tak ważne jest wizualizowanie treści literackich prezentowanych dzieciom. Jest ono ważne również ze względu na swoją formę przestrzenną w czasie, kiedy jesteśmy zdominowani przez płaskie obrazy elektroniczne. Korzystanie z form przestrzennych w teatrzyku kształtuje wyobraźnie i twórcze myślenie, a także sprzyja rozwojowi inteligencji wizualno – przestrzennej (Zob. K. Małek „Teatrzyki wielka księga inspiracji. Propozycje animacji teatralnych i zabaw w oparciu o pedagogikę F. Froebla”, Lublin, 2016, s.11.).
Zachęcam do stosowania różnorodnych form teatralnych w przedszkolu. Wprowadzenie dzieci w świat sztuki poprzez zabawy teatralne przynosi im wiele korzyści, rozwija wyobraźnie, doskonali mowę, która staje się wyrazista i melodyjna, sprzyja umuzykalnieniu, rozwija płynność ruchów oraz zwiększa poczucie własnej wartości, jest również okazją do wspaniałej zabawy, dając wiele satysfakcji. „Łączenie naturalnej aktywności dziecka z formami aktywności artystycznej jest procesem uaktywniającym nie tylko sferę poznawczą, ale także procesem takiego patrzenia, aby zobaczyć; takiego słuchania, aby usłyszeć i takiego obcowania z rzeczywistością, aby doświadczyć uczuciem otaczające piękno” (W. A. Sacher, „Kształcenie artystyczne we wczesnej edukacji a emocjonalność dziecka”, [w:] „Współczesne tendencje rozwoju pedagogiki wczesnoszkolnej, pod red. E. Kozak – Czyżewskiej, D. Zdybel, B. Kępy, Kielce 2005, s.312). Wszystko może się wydarzyć, nawet rzeczy niemożliwe i magiczne.
Edyta Gacek
Nauczyciel w Przedszkolu Samorządowym nr 4 w Chrzanowie