Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie o to, czy lepsza będzie samodzielnie przygotowana, czy już gotowa gra. W pracy z przedszkolakami plansze i inne rozgrywki tworzone wspólnie z nimi sprawdzają się doskonale, ponieważ są najlepiej dostosowane do

ich możliwości umysłowych. Dziecko nie ułoży gry, w którą nie będzie w stanie potem zagrać. W przypadku tych dostępnych w sprzedaży może się natomiast zdarzyć, że maluchy czegoś nie zrozumieją, gra będzie zbyt trudna i zamiast pomóc – zaszkodzi. Dlatego najlepiej nauczyć przedszkolaki sztuki konstruowania gier według koncepcji prof. E.

Gruszczyk-Kolczyńskiej. Zaczynamy w niej od gier-ściganek, żeby potem przejść do gier-opowiadań, a na koniec do prostych gier doskonalących ważne umiejętności matematyczne.

Gry-ściganki

Zanim zabierzemy się za konstruowanie, należy przybliżyć dzieciom sens gier planszowych jako takich. Wyjaśniamy reguły, których należy przestrzegać: poruszanie się pionkiem po wyznaczonych polach od startu do mety, naprzemienne rzucanie kostką i umowne „ściganie

się” po planszy. Do stworzenia gry-ściganki potrzebne są: duży arkusz papieru, mazak, pionki i kostka. Trasę rysujemy razem z dziećmi – może ona przybrać kształt gąsienicy, węża, drogi itd. Wyjaśniamy zasady i rozgrywamy grę. Warto zadbać o to, by maluchy na początku

doświadczyły sukcesu i poczuły radość zwycięstwa. Pomoże im to panować nad emocjami w kolejnych rozgrywkach. Takie gry na kartkach papieru mogą tworzyć również same dzieci i rozgrywać je między sobą.

Gry-opowiadania

W tym rodzaju gier również tworzymy z dziećmi planszę do gry, natomiast zostaje ona zbogacona o treść. Plansza to zakodowane opowiadanie. Po narysowanej trasie ścigają się bohaterowie (np. postaci z bajek, zwierzęta, pojazdy), a po drodze spotykają ich różne przygody – w formie pułapek lub premii. Pierwszą planszę do gry powinien stworzyć dorosły z pomocą dziecka. Należy pokazać, jakie czynności trzeba wykonać i jakich reguł przestrzegać. Dziecko obserwuje, a potem naśladuje dorosłego, samodzielnie tworząc własną grę. Najlepiej narysować ją na dużym arkuszu papieru, aby była jak najbardziej

czytelna. Oznaczenia muszą być zrozumiałe dla graczy. Rysując grę-opowiadanie, przedszkolak uczy się kodowania informacji, negocjowania reguł, planowania wydarzeń, a także rozwija zdolności twórcze i wyobraźnię. Możemy także zachęcić maluchy, aby przygotowały swoje własne gry. Warto delikatnie im pomóc, przypomnieć, jakie powinny być ich elementy i reguły. Obserwując, jak robił to dorosły, dziecko powinno umieć ułożyć podobną prostą grę-opowiadanie.

Gry z elementami matematycznymi

Kolejnym etapem są gry planszowe z rozbudowanym wątkiem matematycznym. Zmniejszamy w nich rolę opowiadania na rzecz czynności matematycznych: pułapki i premie, które dotąd były przygodami bohaterów, będą stawały się coraz bardziej

„matematyczne” i kształtowały u dzieci różne umiejętności, np.:

·​ ​ ustawianie w kolejności, numerowanie, ustalanie miejsca danej liczby w ciągu liczbowym,

·​ ​ określanie gdzie jest więcej/mniej elementów i o ile, ustalanie równoliczności,

·​ ​ dodawanie i odejmowanie.

Układanie gier z wątkiem matematycznym jest dla dzieci trudniejsze. Każde zajęcia o nie oparte powinny obejmować konstruowanie nowej gry przez dorosłego (dziecko jest pomocnikiem), kilkukrotne rozgrywanie, potem tworzenie jej różnych wariantów przez

dziecko, a na końcu – wypróbowanie pomysłu przedszkolaka.

Więcej na temat różnych typów matematycznych gier planszowych i wykorzystania ich w pracy z dziećmi przeczytają Państwo w grudniowym numerze miesięcznika „Przedszkole” wydawanego przez Oficynę MM Wydawnictwo Prawnicze.

Źródło: materiały prasowe