Plan Kółka Matematyczno-Badawczego „Mali odkrywcy, wielkich tajemnic”
Powiedz mi, a zapomnę,
pokaż - a zapamiętam,
pozwól mi działać, a zrozumiem!
Konfucjusz
Wprowadzenie
Dzieci już od urodzenia są ciekawskimi badaczami i odkrywcami. Uczą się przez działanie, zbierając swoje doświadczenia „ręką, sercem i głową”. Aktywność poznawcza jest dla nich w pewnym sensie rzeczą naturalną wynikającą z wrodzonej potrzeby wysiłku umysłowego. Zazwyczaj przejawia się w zadawaniu przez dziecko pytań.
Najlepszym sposobem zaspokojenia naturalnej ciekawości dziecka są zabawy badawcze, matematyczne i eksperymenty o charakterze badawczym. Zabawy tego typu stanowią podstawę wszechstronnego rozwoju dziecka. Rozwijając umiejętność krytycznego myślenia, myślenia przyczynowo-skutkowego, porównywania i uogólniania przyczyniają się do rozszerzenia horyzontów myślowych przedszkolaka. I chociaż niektóre eksperymenty wydają się trudne, bo związane z dziedzinami, takimi jak fizyka lub chemia, to dają dziecku okazję do odkrywania i zgłębiania fascynującego świata przyrody i techniki, a wiedza i umiejętności zdobywane we wczesnym dzieciństwie staną się inspiracją i pomostem do wiedzy zdobywanej na kolejnych szczeblach edukacji. Zaś zabawy matematyczne wprowadzają dzieci w fascynujący świat liczb, orientacji w przestrzeni, reagowania na dane bodźce, poznawanie świata wszelkimi zmysłami.
Realizacja programu z pewnością przyczyni się do ogólnego rozwoju dziecka, umożliwi mu aktywne poznawanie świata zgodnie z jego potrzebami, zainteresowaniami i dążeniami. Wszystkie formy pracy sprzyjać będą kształtowaniu wśród dzieci postaw takich jak: poszanowanie zasad obowiązujących w komunikacji, akcentowanie cennej roli rówieśników w pogłębianiu wiedzy, wspólne odkrywanie „prawd” oraz kształtowaniu poczucia odpowiedzialności za własny (samodzielny) wytwór i owoc działań zespołu. Program uwzględnia kształtowanie u uczniów kompetencji kluczowych, takich jak: myślenie naukowe (rozumiane jako: umiejętność wykorzystania wiedzy do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach) oraz umiejętność pracy zespołowej.
Program zawiera:
1. Założenia programu
2. Główne cele ogólne i cele szczegółowe
3. Metody i formy pracy
4. Przykładowe pomoce dydaktyczne
5. Plan działalności kółka badawczego - przykładowe działania z dziećmi
6. Zalety eksperymentowania
7. Sposoby ewaluacji
8. Bibliografia
1. Założenia programu:
- Program jest zgodny z nową Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego.
- Program skierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym w wieku 3-4 lat.
- Program realizowany będzie w ramach koła matematyczno-badawczego w wymiarze 30-45 min tygodniowo od miesiąca października roku szkolnego 2019/2020.
- Udział w zajęciach będzie dobrowolny i ogólnie dostępny. Wezmą w nich udział wszystkie dzieci, które wykazują zainteresowanie doświadczeniami i eksperymentami.
- Program zakłada rozwijanie aktywności poznawczej dziecka przez organizowanie warunków do prowadzenia działań badawczych, matematycznych, rozwijania zainteresowań poznawczych, do czerpania radości w odkrywaniu nowego.
- Zabawy powinny być tak organizowane, aby były ciekawe, pobudzały dziecko do myślenia, poszukiwania, a przede wszystkim do działania. Jego realizacja umożliwia każdemu dziecku poszerzenie i pogłębienie wiadomości zgodnie z indywidualnymi możliwościami, przy wykorzystaniu różnorodnych środków, form i metod pracy.
2. Cele ogólne :
- Budzenie i aktywizowanie ciekawości oraz aktywności poznawczej dziecka
- Rozwijanie zainteresowań technicznych, przyrodniczych i matematycznych
- Stawianie i rozwiązywanie problemów, dostrzeganie związków między przyczyną, a skutkiem
- Poznanie prostych zjawisk przyrodniczo-fizycznych poprzez przeprowadzanie prostych doświadczeń
- Odkrywanie piękna i złożoności środowiska przyrodniczego
- Inicjowanie samodzielnych działań dzieci w naturalnym środowisku
- Wzbogacenie słownika dziecięcego o nowe pojęcia
- Budowanie więzi społecznych na płaszczyźnie grupy
- Przestrzeganie zasad współdziałania przy pracy
Cele wychowawcze:
- kształtowanie u dzieci postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie (uczciwość, samodzielność, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, kreatywność, kultura osobista),
- rozwijanie umiejętności pracy zespołowej,
- kształtowanie umiejętności uczenia się jako sposobu zaspokajania naturalnej ciekawości świata, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji.
Cele szczegółowe:
Dziecko:
- aktywnie uczestniczyć w zabawach badawczych (ogląda, szuka, obserwuje, porównuje, bada, eksperymentuje) i zabawach matematycznych-sensorycznych
- cierpliwie czeka na swój udział w badaniach
- przestrzega ustalonych zasad w zabawach
- posługuje się prostymi narzędziami
- poprawnie nazywa badane przedmioty i zjawiska
- poprawnie nazywa urządzenia techniczne
3. Metody i formy pracy
- słowne: rozmowa, instrukcja, objaśnienia,
- czynne: samodzielnych doświadczeń, kierowana własna działalnością, zadań stawianych dziecku, ćwiczeń,
- oglądowe: obserwacja, pokaz, demonstracja
- aktywizujące (zabawa dydaktyczna z elementami eksperymentu, doświadczenia, burza mózgów),
- waloryzujące (prezentacja folderów ilustrowanych i prezentacji komputerowych)
Formy metody:
- praca indywidualna –dziecko samodzielne wykonuje czynność,
- praca zbiorowa, wszystkie dzieci pracują wspólnie,
- praca zespołowa, dzieci pracują w stałych zespołach,
- praca grupowa, dzieci pracują w jednorazowych grupach.