Poczytajmy razem... Mamo, Tato!
„Gdy dziecku dajesz książkę,
zbroisz jego serce,
A duszy, jak ptakowi,
świetne przypinasz skrzydła.”
Kornel Makuszyński
WSPÓLNE CZYTANIE jest jedną z najpiękniejszych, ale też najważniejszych czynności, jakie dorośli mogą wykonać razem z dziećmi, oraz jedna z ważniejszych pasji, jaką mogą zaszczepić w życiu małego człowieka. Pierwszymi międzyludzkimi relacjami zawieranymi przez dziecko są więzi między nim a jego rodzicami. Stosunki te są niezwykle ważne: psychologowie jednomyślnie twierdzą, że mają ogromny wpływ na dorosłe życie dziecka, warunkują jego umiejętności interpersonalne, wpływają na to, czy będzie on umiał kochać, ufać innym i cieszyć się bliskością. Jednym z najczęściej popełnianych przez rodziców błędów jest zdawanie się w wychowaniu na telewizor, komputer, tablet czy telefon. Niezbyt wielu rodziców znajduje każdego dnia chwile na lekturę z dzieckiem. Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy jak wiele jest KORZYŚCI WYNIKAJĄCYCH Z CODZIENNEGO KONTAKTU DZIECKA Z KSIĄŻKĄ. Potwierdzają to wyniki badań naukowych. Dowodzą one, że czytanie zapewnia emocjonalny rozwój dziecka, stymuluje język, pamięć i wyobraźnię, uczy myślenia, poprawia koncentrację, poszerza wiedzę ogólną, rozbudza zainteresowania, ułatwia naukę, pomaga odnieść sukces w szkole, buduje i umacnia więź między dorosłym i dzieckiem, wzmacnia jego samoocenę. Czytanie wreszcie jest znakomitym sposobem na budowanie mocnego systemu wartości dziecka i kształtuje jego wrażliwość moralną.
JĘZYK – jednym z ważniejszych powodów, dla którego warto czytać z dziećmi jest poznawanie języka ojczystego i ogólnie rozwój mowy. Język baśni i bajek wykorzystuje różne formy literackie i artystyczne. Daje możliwość poznawania nowych elementów stylistycznych, wyrażeń, przenośni, a przede wszystkim pozwala każdego dnia uczyć się nowych rzeczy.
WYOBRAŹNIA – niewątpliwie książki są światem, w którym króluje wyobraźnia. To wielki atut czytania wspólnie z dzieckiem, kiedy nie ma tak naprawdę gotowych obrazów lub scenariuszy.
WIĘŹ – wspólne czytanie buduje wyjątkową więź. Kiedy dziecko słucha jak dorosły czyta bajkę zawsze może o coś dopytać, czuje bliskość wie , że są razem. Żadne elektroniczne urządzenie nie zastąpi tej bliskości, nawet jeśli można rozmawiać z maszyną. To zawsze będzie tylko maszyna, nie człowiek.
SKUPIENIE – słuchanie książek przez dzieci, poprawia ich koncentrację. Słuchając głosu i obserwując obrazki w książce, dziecko kojarzy tekst z ilustracją, wychwytuje szczegóły. Skupia się też na tonie głosu czytającego, jego emocjach.
EMPATIA – dzięki bohaterom bajek i baśni uczymy nasze dzieci odróżniać dobro od zła, a także kształtujemy moralność i umiejętność wybierania dobra, a odrzucania zła. Najprostsze przesłania o dobrych i złych, sprawiedliwych i oszustach, to są właśnie te treści, które uczą przedszkolaków wrażliwości i empatii.
LOGICZNE MYŚLENIE – wspólne czytane niewątpliwie zachęca dzieci do samodzielnego myślenia i szukania rozwiązań w konkretnych sytuacjach. Zastanawianie się nad tym jest zachętą do szukania rozwiązań problemów i eksperymentowania, wyobrażania sobie „co by było, gdyby…” Dzięki temu dziecko staje się człowiekiem samodzielnie myślącym, kreatywnym.
PAMIĘĆ - to jeszcze jedna ważna umiejętność rozwijana podczas czytania. Żeby zrozumieć dłuższą baśń, trzeba się skoncentrować, ale też zapamiętać np. imiona bohaterów, ich role i często pogmatwane historie. Potem opowiadanie bajki jest też ćwiczeniem pamięci. Bywa tak, że dziecko wielokrotnie prosi o czytanie tej samej książeczki. To wcale nie oznacza, że ma słabą pamięć. Utożsamiając się z bohaterem, wielokrotnie odtwarza sobie jego przygody w głowie – to też wspaniałe ćwiczenie pamięci.
SAMODZIELNOŚĆ – dzieci zachęcane do sięgania po książki od najmłodszych lat, mają o wiele mniejsze trudności z nauką czytania, ponieważ w sposób zupełnie naturalny zaznajamiają się z literami, ich wyglądem, brzmieniem głosek, rozumieniem czytanego tekstu. Dzięki temu dziecko przygotowuje się do nauki samodzielnego czytania. Wspólne spędzenie czasu przy książkach są też okazją do pokochania lektur.
ŹRÓDŁO WIEDZY - książki to też dla przedszkolaka źródło informacji o świecie. Typowo edukacyjnych, które mogą być podane w bardzo ciekawej formie. Wyposażają młodego odbiorcę w coś co potęguje w przyszłości, a jest to zaszczepienie ciekawością świata. Oprócz tego wspólne czytanie dostarcza możliwość zapoznania się z zasadami społecznymi, przygotowanie się do nowych ważnych wydarzeń w życiu, np. przyjście na świat rodzeństwa, wizyta u dentysty, szkoła.
Wspólne czytanie książek sprawia dzieciom wiele radości i przyjemności. Dzięki temu, dzieci pokochają książki i to one staną się prawdziwymi przyjaciółmi na dobre i na złe dni. Wartościowe i mądre książki pomogą w tym, aby młody czytelnik stawał się otwartym, wrażliwym i świadomym odbiorcą oraz twórcą literatury. Codzienne głośne czytanie dziecku jest bardzo istotnym warunkiem rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego. Czytajmy dzieciom, aby kiedyś nie zabrakło wśród nas mądrych i dobrych ludzi o pięknym bogatym wnętrzu i wspaniałej bujnej wyobraźni. Wystarczy 20 minut dziennie codziennie!
Opracowanie: Maria Płaneta
Bibliografia:
1.L. Ippoidt „Dziecko w świecie bajek, czyli korzyści wynikające z codziennego kontaktu dziecka z książką” (w:) Bliżej przedszkola nr 7- 8.202 – 203/2018.
2. A. Jankowska „Tam, gdzie króluje wyobraźnia, czyli pasja czytania” (w:) Bliżej przedszkola nr 7- 8.202 – 203/2018.
3. I. Koźmińska, E. Olszewska „Wychowanie przez czytanie”, Warszawa 2016r.