Czym jest ADHD? To inaczej zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Skrót od tego zaburzenia pochodzi z angielskiego określenia - attention deficit hyperactivity disorder. Terminu używa się na określenie zaburzenia rozwoju dziecka, które znacznie utrudnia mu codzienne funkcjonowanie, ponieważ dzieci z ADHD uchodzą za niegrzeczne i sprawiają kłopot swoim opiekunom.

Co przyczynia się do powstania ADHD?

Do tej pory powstanie ADHD wiązane było z dietą. Sądzono, że nadpobudliwe są maluchy, które spożywają zbyt dużą ilość cukru. Innym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu tego zaburzenia była nieporadność rodziców, stosujących nieodpowiednie metody wychowawcze albo sytuacje, kiedy dziecko jest zaniedbywane ze strony opiekunów. Zdaniem psychologów i psychiatrów istnieją dwie przyczyny nadpobudliwości u dzieci. W związku z tym możemy wyróżnić dwa rodzaje ADHD:

• wrodzone - odpowiadają za nie geny, które są przyczyną nadpobudliwości w ponad 70 proc. przypadków (dzieci dziedziczą nadpobudliwość po rodzicach lub dziadkach, podobnie jak dziedziczy się wzrost),

• nabyte - nadpobudliwość spowodowana jest zmianami w obszarach mózgu, odpowiedzialnych za kontrolę uwagi i impulsywności, do których może dojść w wyniku niedotlenienia w czasie porodu lub palenia papierosów w ciąży zarówno przez matkę, jak i ojca (bierne palenie).

Dowiedz się więcej na temat: Nadmiar cukru w diecie przedszkolaka. Jak ograniczyć słodycze u dziecka?

Jakie są objawy nadpobudliwości psychoruchowej?

Przedszkolaki są z natury bardzo ruchliwe i nie potrafią jeszcze zbyt długo skupiać uwagi, więc rzadko podejrzewa się u nich ADHD. Pierwsze symptomy widać dopiero w szkole, kiedy zachowanie ucznia zaczyna sprawiać kłopot nauczycielom i rówieśnikom. Do objawów nadpobudliwości zaliczamy:

• duże problemy z koncentracją uwagi - znacznie wyróżniające się na tle innych dzieci i utrudniające kilkulatkowi normalne funkcjonowanie,
• nadruchliwość - można ją poznać po tym, że dziecku trudno jest usiedzieć w jednym miejscu,
• impulsywność - hałaśliwość, a czasem nawet zachowania agresywne, pojawiają się zwykle u dzieci, które w porę nie zostały objęte właściwą opieką.

Czym różni się ADHD u chłopców i dziewczynek?

Faktem jest, że nadpobudliwośc psychoruchowa inaczej ujawnia się u chłopców, niż u dziewczynek. Chłopcy sprawiają wtedy wiele problemów wychowawczych, dlatego szybko trafiają do specjalistów i zostają objęci terapią. Z kolei dziewczynki, pomimo tego, że potrzebują fachowej pomocy - często jej nie otrzymują, gdyż rodzicom wydaje się, żę wcale jej nie potrzebują. Dziewczynki z ADHD mogą mieć tylko zaburzenia koncentracji uwagi, a ponadto nie są tak głośne jak chłopcy, ale jakby nieobecne. Chłopcy zachowują się zaś w sposób impulsywny i nadruchliwy.

Jak diagnozuje się ADHD?

Aby można było podejrzewać, że mamy do czynienia z tym zaburzeniem, objawy muszą utrzymywać się nie krócej niż pół roku, a ponadto muszą być widoczne w domu i poza nim. Nadpobudliwe dziecko powinno udać się wraz z opiekunem do psychologa lub psychiatry, ponieważ tylko tego rodzaju specjaliści mogą postawić diagnozę ADHD. Najpierw jednak starają się oni wykluczyć inne przyczyny, mogące wpływać na zachowanie maluchów. We wstępnych badaniach sprawdza się, czy dziecko nie cierpi na niedosłuch, nie ma stanów lękowych, czy kłopotów ze wzrokiem.

Może zainteresuje Cię artykuł: W obliczu wyzwania - metody pracy z dzieckiem autystycznym

Czym skutkuje brak odpowiedniej opieki nad dzieckiem z ADHD?

Brak odpowiedniej opieki nad dzieckiem z ADHD może przesądzić o jego przyszłości. Nadobudliwi chłopcy są bardziej narażeni na urazy głowy, Jeśli są zaniedbywani przez rodziców - siedza non stop przy komputerze. Ponadto, z uwagi na brak umiejętności dostosowania się do wszelkich zasad - mogą także popaść w konflikt z prawem. Postawienie diagnozy ADHD zobowiązuje nie tylko do pracy z dzieckiem, ale również wymaga od niego dużego wysiłku, aby radzić sobie w życiu pomimo pewnych ograniczeń.

Leczenie farmakologiczne dzieci z ADHD

Nie wszyscy nadpobudliwcy muszą przyjmować leki. W większości przypadków wystarcza terapia, oddziaływania wychowawcze oraz odpowiednie podejście nauczycieli. Dobrze jest, aby dziecko miało stały kontakt z osobami specjalizującymi się w pracy z nadpobudliwymi uczniami. 

Jak należy zajmować się dzieckiem z ADHD?

Taki maluch wymaga zrozumienia nie tylko rodziców, ale i wszystkich tych, którzy się nim opiekują. W otoczeniu takich dzieci nie powinno być chaosu, pośpiechu i niecierpliwości, ponieważ lepiej zachowują się one w sytuacji, kiedy wszystko jest dobrze zaplanowane. Nadpobudliwi wychowankowie wymagają bowiem spokojnego przypominania oraz pokazywania tego, jakie są konsekwencje ich działań. Ponadto, ważne jest, aby otrzymali oni możliwość pozbycia się nadmiaru energii np. poprzez zajęcia ruchowe. Dobrym pomysłem będą również zajęcia artystyczne, które nauczą ich cierpliwości i systematyczności.

Zabawki odpowiednie dla nadpobudliwego dziecka

Od kilkulatka z ADHD trudno oczekiwać, że będzie długo i spokojnie siedział nad jednym zadaniem. Lepiej nie kupować mu skomplikowanych zestawów klocków, ponieważ dziecko szybko się zniechęci i poczuje frustrację. Najlepszym rozwiązaniem jest zabawa w lepienie, czy malowanie, podczas której maluch stworzy to, na co będzie miał ochotę. A jeśli chcemy zainteresować go jakąś zabawką - usuńmy z jego otoczenia inne, które mogłyby rozpraszać jego uwagę.

Przejdź do artykułu: Zabawy rozwijające sprawność manualną dziecka