Znaczenie literatury dziecięcej w procesie wychowawczo dydaktycznym dzieci
Propozycje metodyczne wykorzystania tekstów literackich w pracy z dziećmi 6 – letnimi.
Literatura dla dzieci w wieku przedszkolnym jest rodzajem sztuki przekazywanej małym odbiorcom przede wszystkim za pośrednictwem rodziców i nauczycieli. Przedszkole stwarza swoim wychowankom różnorodne możliwości obcowania z literaturą piękna. W wieku przedszkolnym kształtują się zaczątki osobowości dziecka, dlatego też ważnym zadaniem nauczycieli przedszkola jest odpowiedni dobór książek, które posiadałyby bogaty zasób treści o charakterze wychowawczym. Bohater literacki swoim postępowaniem i postawą powinien uczyć dzieci jak żyć, głównie przez preferowanie cennych wartości moralno – wychowawczych. Potrzeba kontaktu z książką nie powstaje u dziecka spontanicznie, stąd musi ją wzbudzić rodzic lub nauczyciel w procesie wychowania. Dlatego jednym z zadań przedszkola jest m.in. rozbudzenie zainteresowań książką. Książka jest również źródłem wiedzy o otaczającym świecie, o człowieku i nurtujących go problemach, o kulturze, tradycjach społeczeństwa i własnego narodu oraz kulturze innych narodów. Książka rozszerza zakres słownictwa dziecka, ale przede wszystkim powinna dostarczać małemu odbiorcy wzruszeń, różnorodnych przeżyć związanych z jej zawartością treściową oraz z właściwościami tekstu literackiego tzn. jego wartościami artystycznymi, estetycznymi. Literatura dziecięca dostarcza tematu do inscenizacji tekstów literackich usłyszanych przez dzieci, jest inspiracją wielu zabaw w teatr. Przedmiotem oceny książki dla dziecka z zakresu literatury pięknej jest opracowanie graficzne tekstu oraz jego właściwości językowo – stylistyczne. Przy wyborze utworów literackich trzeba wziąć pod uwagę cechy rozwojowe dziecka tj. intensywność jego przeżyć, krótkotrwałość uwagi, a także podatność na zmęczenie. Ważna jest również percepcja utworu literackiego przez dzieci. Wzbogaca ją w naturalny sposób oglądanie ilustracji z książek.
Podsumowując znaczenie książek w życiu dziecka można wymienić najistotniejsze zadania jaką pełnią:
- poszerzanie możliwości poznania świata
- kształtowanie wrażliwości estetycznej
- wzbogacenie zasobu wiadomości, które dziecko zdobyło w toku obserwacji otaczającego je środowiska, świata przyrody i społeczeństwa
- wyzwalanie ekspresji słownej, plastycznej i innej
- dostarczanie wzorów pięknej mowy ojczystej
- wzbogacenie zasobu pojęć i słów
- kształcenie mowy i wymowy
- rozwijanie inwencji twórczej
- aktywizowanie myślenia, uczenie wyciąganie wniosków i morału, ćwiczenie pamięci i uwagi
- inspirowanie zabaw w teatr, inscenizowanie utworów
Mając pełną świadomość znaczenia książki w procesie wychowawczo – dydaktycznym małego dziecka razem z koleżanką włączyłyśmy się do akcji „Cała Polska czyta dzieciom” – codziennie 10 – 15 minut poświęcamy na czytanie dzieciom książek. Zachęcamy do czytania rodziców, babcie i dziadków.
Organizujemy konkursy np. literacko – plastyczny pt. „Bajkowy świat utworów Tuwima i Brzechwy”, który polega na tym, że rodzice wspólnie z dziećmi wybierają ulubiony wiersz J. Brzechwy lub J. Tuwima, a następnie ilustrują jego treść. Oprócz konkursów plastycznych organizujemy konkursy recytatorskie dla dzieci z naszego przedszkola. Organizując konkursy pamiętamy o nagrodach dla uczestników (dyplomy, podziękowania a także małe niespodzianki). Natomiast pozostałe dzieci (które pozostały w roli widza) otrzymują nagrody pocieszenia np. lizaki, które są zachętą do udziału w następnym konkursie. Aby poszerzyć wiedzę i wzmocnić zainteresowania światem książki nawiązałyśmy współpracę z Biblioteką Miejską. Uczestniczymy co drugi miesiąc w zajęciach organizowanych przez panią bibliotekarkę.