„Zielona Zerówka” program edukacji ekologicznej dla dzieci sześcioletnich

Głównym założeniem wychowania przedszkolnego jest aktywizowanie procesów rozwojowych dziecka. Jednym z najskuteczniejszych czynników wychowawczych jest kontakt z przyrodą, która stanowi bogate źródło wrażeń, przeżyć, doznań, a także wywołuje chęć aktywnego działania. Bezpośrednie zetknięcie z otoczeniem przyrodniczym wywołuje u dziecka zdziwienie, nasuwa wiele pytań, stwarza szerokie możliwości doświadczeń wpływających na jego rozwój intelektualny.
Kontakt z przyrodą budzi uczucia opiekuńcze i rodzi zamiłowanie do pielęgnowania roślin i zwierząt, dzięki którym można wprowadzić podstawowe elementy ochrony środowiska. Obserwacja krajobrazu, a zwłaszcza jego kolorystyka działa na wrażliwość dziecka i wzbogaca jego przeżycia. Kolejnymi elementami dopełniającymi są walory zdrowotne tzn. przebywanie na wolnym powietrzu i możliwość intensywnego ruchu.
Edukacja w bezpośrednim kontakcie z przyrodą stymuluje całościowy rozwój dziecka, przygotowując je do życia w zgodzie z rówieśnikami, z naturą i samym sobą. Tak rozumiana edukacja powinna, więc przyjąć charakter „czytania przyrody”. Dziecko powinno ją wypatrzyć, wysłuchać, wyczuć. Jest to zatem edukacja, w której dziecko faktycznie mówi, wykonuje czynności, rysuje, projektuje, pisze, czyta, rozwija wrażliwość, dokonuje ocen. Rozwija się wszechstronnie, a to jest nadrzędnym celem edukacji przedszkolnej.
Nauczyciel podczas „zielonych zajęć” ma możliwość pełniejszego obserwowania swoich wychowanków, może lepiej poznać ich zainteresowania i cechy osobowości, może znaleźć inne niż na zajęciach sposoby komunikowania się i oddziaływania wychowawczego, ma możliwość stwarzania wielu sytuacji kształtujących postawy i zachowania dzieci.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Program jest przeznaczony dla uczniów klasy 0. Będzie realizowany w roku szkolnym 2005/2006 od września do czerwca. W realizacji programu będą uczestniczyli także rodzice dzieci. Każdy uczestnik „Zielonych zajęć” będzie mógł uzyskać na zakończenie odznakę „ZIELONY UŚMIECH”.
CELE PROGRAMU
Celem edukacji ekologicznej w przedszkolu jest zbliżenie dziecka do świata przyrody, ukształtowanie właściwych postaw wobec roślin i zwierząt, doprowadzenie do zrozumienia stanowiska i roli człowieka w przyrodzie. Poznanie przyrody dostarcza dziecku wielu możliwości przeżywania nowych doznań i wzbogacania wiedzy, sprzyja także rozwojowi umysłowemu i emocjonalnemu, wpływa na rozwój osobowości, kształtuje potrzeby, zainteresowania, takie cechy charakteru jak: wytrwałość, opiekuńczość. Wpływa na rozwój uczuć estetycznych, uczy odczuwania i podziwiania piękna przyrody, a także uzewnętrzniania tych uczuć.
Cele główne:
- rozbudzanie ciekawości poznawczej
- rozwijanie świadomości ekologicznej i aktywnej postawy wobec ochrony środowiska
- kształtowanie nawyków ekologicznych i odpowiedzialności wobec środowiska
- kształtowanie właściwych postaw i zachowań
- kształtowanie więzi emocjonalnej i poczucia tożsamości z najbliższym otoczeniem
- kształtowanie umiejętności obserwacji i wnioskowania
- rozwijanie zainteresowań przyrodniczych
Cele szczegółowe:
- poznawanie krajobrazu najbliższego otoczenia, wskazywanie jego charakterystycznych cech
- kształtowanie postawy miłośnika i badacza przyrody
- wdrażanie do racjonalnego trybu życia
- upowszechnianie form aktywnego wypoczynku
- przyzwyczajanie do troski o czystość osobistą i otoczenia
- propagowanie turystyki pieszej
- nauka współdziałania i samodzielności
- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w podróży podczas organizowanych wycieczek
- respektowanie umów, norm, zwyczajów w grupie
- uświadomienie, że życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe
- pogłębienie wiadomości na temat roślin i zwierząt żyjących na Ziemi
- poznanie podstawowych zasad ochrony przyrody
- uświadomienie, że ochronę tego świata można rozpocząć od najbliższego środowiska
- dostrzeganie wpływu codziennych czynności i zachowań na stan środowiska naturalnego
- kształtowanie umiejętności racjonalnego korzystania z odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody
- kształtowanie własnego „ja” w harmonii ze środowiskiem
- kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego.
METODY
W edukacji ekologicznej ważny jest dobór stosowanych metod. Istotne jest, by były to metody wynikające z koncepcji wielostronnego kształcenia. W realizacji opracowanego programu edukacji ekologicznej przedszkolaków znajdą zastosowanie następujące metody:
a) w grupie metod asymilacji wiedzy
- pogadanka