Telewizja w życiu dziecka przedszkolnego
Nowe media, nowe technologie multimedialne, korzystanie z nich przez dziecko, „przebywanie” w świecie mediów prowadzi do nowej jakości życia dziecka. Ważne więc wydaje się spojrzenie na miejsce dziecka w świecie mediów, a głównie na to, co dziecko robi z mediami, co wybiera, jak korzysta, jakie czerpie z mediów korzyści, doświadczenie, przeżycia, jaki wyraża stosunek do siebie i świata, jaki buduje obraz świata współczesnego i przyszłego.
Polskie dzieci plasują się w czołówce dzieci europejskich, jeżeli chodzi o czas korzystania z telewizji i innych mediów. Oglądają programy bez ograniczeń, bez opieki i kontroli ze strony dorosłych.
Telewizja jest dla dziecka sama w sobie atrakcyjnym środkiem spędzania czasu wolnego, bardzo wygodnym, łatwym, nie wymagającym wysiłku intelektualnego, koncentracji, uwagi, myślenia. Staje się więc ona magnesem przyciągającym, uzależniającym dziecko, podporządkjącym jej rytm i organizację dnia. Dzieci oglądają różne programy telewizyjne, adresowane nie tylko do nich, także do dorosłych. Zainteresowaniem cieszą się programy rozrywkowe, filmy fabularne, familijne (seriale), sensacyjno – kryminalne, programy przyrodnicze, bajki, programy cykliczne dla dzieci i młodzieży.
Czas jaki codziennie dzieci poświęcają telewizji, częstotliwość oglądania różnych programów, rodzaj, zakres ich odbioru sprawiają, że świat w którym żyje współczesne dziecko, zdominowany jest przez telewizję, wideo i coraz częściej komputer. Wypełniają one czas dziecka, stają się wszechobecne w ich życiu.
Coraz więcej dzieci w skutek oglądania scen przemocy w mediach przeżywa stresy lękowe, koszmary nocne, boją się agresji ze strony innych. Coraz więcej dzieci naśladuje wzory zachowań ekranowych bohaterów – przestępców, stosuje przemoc wobec rówieśników. Szczególnie niebezpieczny staje się wpływ oglądanych przez dzieci scen grozy, okrucieństwa, gdyż stają się one źródłem agresywnego działania, mogą stymulować fantazje agresywne i znieczulać na agresję. Rodzice poprzez brak kontroli nad programami oglądanymi przez dzieci przyczyniają się do powtarzania tych emocji. Często sami, nieraz zupełnie nieświadomie, oddają swoje dzieci w ręce „elektronicznej niańki”, która już sama doskonale wie, jak się nimi zaopiekować.
Poważnym, w sensie siły oddziaływania, narzędziem wpływu na dziecko jest też reklama telewizyjna. Zagrożenia jakie wywołuje ta reklama dotyczą kształtowania niepożądanych cech charakteru, jak egoizm, pożądliwość, gromadzenie za wszelką cenę dóbr materialnych. Konieczna jest więc odpowiednia selekcja programów telewizyjnych. telewizja nie może stać się edukatorem dzieci, który narzuca obcy system wartości, sprzeczny z tym, co rodzice chcieliby przekazać swoim dzieciom.
Jeżeli chcemy, aby nasze dzieci były przyjazne, zdrowe i radosne musimy ograniczyć im oglądanie telewizji i skupić się na ich wychowaniu. Nikt nie zastąpi dziecku ojca czy matki. Problemy te powinny być również przedmiotem współpracy przedszkola z rodzicami. Może ona przebierać formę indywidualnych kontaktów i spotkań zespołowych. Będzie to szeroko pojęta pedagogizacja telewizyjna rodziców. Może ona obejmować:
- prelekcje na następujące tematy - „Telewizja a osobowość dziecka”, „Telewizja a zdrowie dziecka” itp.
- zorganizowanie kącika rodziców pt. „Telewizja a dzieci”
- wypożyczanie książek z biblioteki przedszkolnej
- indywidualne rozmowy nauczycielek z rodzicami o oglądaniu telewizji przez dzieci (przy różnych okazjach).
Autor: Elżbieta Krawiec