Stres u dziecka - objawy i skutki

Wiele czynników, z pozoru błahych, może stanowić dla dziecka stresor. I choć stres może mieć pozytywne skutki - często jest czynnikiem mobilizującym do działania, napędzającym do walki z przeciwnościami - odczuwany przez dłuższy okres czasu jest bardzo szkodliwy.

Trudne emocje towarzyszące dziecku mogą przyczynić się m.in. do problemów z koncentracją, jak również z pamięcią długotrwałą. Mogą też powodować kłopoty w nawiązywaniu komunikacji interpersonalnej i utrzymywania zdrowych relacji z bliskimi. Brak zrozumienia dla własnych emocji powoduje nieumiejętność odczytywania stanów emocjonalnych innych ludzi, brak pewności siebie, a przez to niechęci do podejmowań różnych działań.

Może zainteresuje Cię też: 5 rad jak ośmielić przedszkolaka

Jeśli więc widzimy dziecko, które jest rozdrażnione, niespokojne, czasem nawet agresywne - są to sygnały, że może nie radzić sobie ze swoimi emocjami. Fizycznymi objawami są też: ból brzucha, głowy, senność, brak apetytu. U niektórych może nawet wystąpić regresja i powrót do zachowań z wcześniejszego etapu rozwoju (typu ssanie kciuka).

Sprawdź: Czytanie - kluczowa umiejętność w życiu malucha

Jak wspierać dzieci w walce ze stresem

Ważne jest zapewnienie warunków do rozwoju psychicznego i fizycznego. Podstawą jest dbanie o więzi rodzinne - tworzenie atmosfery zrozumienia i życzliwości. Dziecko, które ufa swoim rodzicom i wie, że nie zignorują jego potrzeb, chętniej zwróci się do nich o pomoc w sytuacji, w której będzie miało problem.

Sprawdź też: Jak być empatycznym rodzicem?

Zdrowie fizyczne również wpływa na psychikę  dziecka, dlatego ważne jest dbanie o odpowiednią dietę dziecka, wysypianie się, aktywność fizyczną i czas na relaks. Wspólne gry i zabawy pozwolą nie tylko na budowanie pozytywnych relacji z dzieckiem, ale też będa sposobem na pozbycie się napięć oraz regulację emocjonalną dziecka.

Obserwuj swojego malucha i zwróć uwagę, jakie sytuacje wywołują u niego napięcie. Pamiętaj, że rzeczy dla dorosłych nieistotne, dla dziecka mogą mieć ogromny ładunek emocjonalny. Rozmawiajcie o sprawach codziennych: staraj się być dobrym słuchaczem, nie krytykuj i nie bagatelizuj jego przeżyć.

Sprawdź też: Czym jest edukacja empatyczna?

Ćwiczcie Mindfulness

To nie jest żadna dziwna ideologia. Chodzi o doświadczanie chwili obecnej, z otwartością na świat zewnętrzny i świadomością przeżyć wewnętrznych. Ćwiczenia uważności są dobrym sposobem na ułatwienie dziecku zachowania wewnętrznej równowagi - pomagają zwolnić, wyciszyć się, zrozumieć emocje i swoje i innych. Ułatwiając relaksowanie się, redukują poziom stresu. Dzięki nim poprawia się koncentracja i pamięć dziecka.

Możecie zacząć od bardzo prostych zabaw, które skupiają uwagę dziecka na jednej konkretnej rzeczy, np.: obrazie, odgłosach. Dla przykładu:

W domu połóżcie się wygodnie i nastawcie stoper na minutę. Przez ten czas nie odzywajcie się, tylko wsłuchajcie dźwięki, które Was otaczają. Później porozmawiajcie o tym, co słyszeliście - jakie odgłosy się pojawiły, w jakiej kolejności, jakie emocje w Was wywołały?

Na spacerze wybierzcie przyjemne miejsce, np. w parku, na ławce - i wygodnie usiądźcie. Wybierzcie jakiś obiekt do obserwacji. Zwróćcie uwagę na kolory, światło. Po jakimś czasie porozmawiajcie o tym, co widzieliście, ale też jakie dźwięki się pojawiły, jakie nastąpiły zmiany w otoczeniu tego obiektu, jakie emocje Wam towarzyszyły.

Podobne ćwiczenia możecie wykonać na pozostałe zmysły. Spróbujcie też wspólnego wykonywania ćwiczeń oddechowych, zabaw z napinaniem i rozluźnianiem mięśni, porównywaniem pulsu przed krótkim wysiłkiem fizycznym i po.

Zobacz również: Design thinking: strategia, od której zależy sukces Twojego dziecka